بررسی زیرساخت فناوری اطلاعات در کتابخانه های واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی

فهرست مطالب

عنوان                                                                             صفحه

چکیده …………………………………………………………………………………….۱

۱- معرفی پژوهش

۱-۱-  مقدمه  ……………………………………………………………………………….۳

۱-۲- بیان مساله………………………………………………………………………………۴

۱-۳-  اهمیت پژوهش………………………………………………………………………۵

۱-۴-  اهداف پژوهش ………………………………………………………………………..۵

۱-۵- سئوالات پژوهش……………………………………………………………………….۶

۱-۶- تعاریف عملیاتی ………………………………………………………………………..۶

۱-۷- متغیرهای اساسی پژوهش …………………………………………………………۸

۲- مبانی نظری پژوهش

۲-۱- مقدمه …………………………………………………………………………………..۱۰

۲-۲- تاریخچه کاربرد فناوری اطلاعات ……………………………………………………۱۱

۲-۲-۱- از ابتدا تا قرن ۱۸……………………………………………………………………۱۲

۲-۲-۲-نخستین کتابشناسیها…………………………………………………………….۱۳

۲-۲-۳-قرن هجدهم …………………………………………………………………………۱۳

۲-۲-۴- قرن نوزدهم …………………………………………………………………………۱۳

۲-۲-۵- دکومانتاسیون بعد از ۱۹۵۸……………………………………………………….۱۴

۲-۲-۶- عصر حاضر…………………………………………………………………………..۱۵

۲-۲-۷-  نقش ارتباطات ……………………………………………………………………..۱۶

۲-۳-  اهمیت فناوری اطلاعات ……………………………………………………………..۱۶

۲-۴- فناوری اطلاعات در کشورهای در حال توسعه …………………………………….۱۷

۲-۴-۱- زیرساخت فناوری اطلاعات در کشورهای در حال توسعه………………………۲۰

۲-۵- فناوری اطلاعات و کتابخانه ها…………………………………………………………۲۳

۲-۵-۱- تاثیر فناوری اطلاعات بر کتابخانه ها و خدماتشان ………………………………۲۵

۲-۵-۲-فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی …………………………………..۲۷

۲-۵-۲-۱-فناوری  اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی جهان ………………………..۲۷

۲-۵-۲-۲- فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی ایران …………………………۲۸

۲-۵-۳- زیرساخت های فناوری اطلاعات در کتابخانه ها…………………………………۳۰

۲-۵-۳-۱- زیرساخت فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی ایران …………..۳۱

۲-۶- مروری برمطالعات انجام شده ………………………………………………………..۳۳

۲-۶-۱- پژوهشهای انجام شده در ایران ………………………………………………….۳۳

۲-۶-۲- پژوهشهای انجام شده درخارج ………………………………………………….۳۴

۳- روش پژوهش و گردآوری اطلاعات

۳-۱- جامعه آماری پژوهش…………………………………………………………………۳۷

۳-۲- روش پژوهش ………………………………………………………………………..۳۷

۳-۳- روش و ابزار گردآوری اطلاعات………………………………………………………۳۷

۳-۴- تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………۳۷

۴- یافته های پژوهش

۴-۱- مقدمه ………………………………………………………………………………..۳۹

۴-۲- نیروی انسانی………………………………………………………………………۴۲

۴-۳- امکانات و تجهیزات …………………………………………………………………۵۲

۴-۴- بودجه و امکانات  ……………………………………………………………………۷۴

۴-۵- شرایط سازمانی …………………………………………………………………..۷۹

۴-۶- دیدگاه مدیران ……………………………………………………………………..۸۵

 ۵ – بحث و نتیجه گیری

۵-۱- مقدمه ……………………………………………………………………………….۹۸

۵-۲- خلاصه یافته ها…………………………………………………………………….۹۸

۵-۳- نتیجه گیری ………………………………………………………………………..۱۰۷

۵-۴- پیشنهادات…………………………………………………………………………۱۰۹

۵-۵-پیشنهاد برای پژوهش های آتی…………………………………………………۱۱۰

پیوست ها

پیوست یک (پرسشنامه مدیران)…………………………………………………….۱۱۳

پیوست دو(پرسشنامه کتابداران)……………………………………………………۱۲۰

پیوست سه: (آدرس پستی، تلفن و وب سایت واحدهای دانشگاهی منطقه پنج ).۱۲۲

منابع و ماخذ

منابع فارسی……………………………………………………………………………………۱۲۴

منابع لاتین……………………………………………………………………………………….۱۲۷

چکیده انگلیسی ………………………………………………………………………………۱۲۸

فهرست جدولها

جدول …………………………………………………………………………………………صفحه

جدول۴-۱- اطلاعات کلی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی …..۴۰

جدول ۴-۲- توزیع فراوانی درجه واحدهای دانشگاهی منطقه پنج……۴۱

جدول ۴-۳- توزیع فراوانی مدیران کتایخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج بر حسب مدرک تحصیلی-سال۱۳۸۷……۴۲

جدول ۴-۴- توزیع فراوانی سابقه کار مدیران کتابخانه ها ی مرکزی واحدهای دانشگاهی

منطقه پنج…۴۲

جدول ۴-۵- توزیع فراوانی تحصیلات نیروی انسانی شاغل در کل کتابخانه های مرکزی واحدهای  دانشگاهی منطقه پنج- سال۱۳۸۷ ……۴۳

جدول ۴-۶- توزیع فراوانی تحصیلات نیروی انسانی شاغل درهریک از کتابخانه های مرکزی واحدهای  دانشگاهی منطقه پنج- سال ۱۳۸۷…….۴۵

جدول ۴-۷- توزیع فراوانی کارکنان شاغل در هریک از بخشهای کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج –سال۱۳۸۷…۴۶

جدول ۴-۸- توزیع فراوانی دورهای آموزشی برگزار شده حین خدمت در زمینه فناوری اطلاعات در هریک از کتابخانه های دانشگاهی منطقه پنج …….۴۸

جدول ۴-۹- توزیع فراوانی میزان آشنایی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی  به زبان انگلیسی….۴۹

جدول ۴-۱۰- توزیع فراوانی میزان آشنایی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی  با نرم افزارهای کتابخانه ای  ….۴۹

جدول ۴-۱۱- توزیع فراوانی  میزان آشنایی کتابداران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی  با ویندوز، ویندوز، آفیس ، بانکهای اطلاعاتی و….۵۰

جدول ۴-۱۲- توزیع فراوانی میزان آشنایی کتابداران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی  با اینترنت….. ۵۱

جدول ۴-۱۳- توزیع فراوانی برحسب امکانات سخت افزاری موجود در هریک از کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج-۱۳۸۷ …… ۵۲

جدول ۴-۱۴- توزیع فراوانی امکانات نرم افزاری  موجود درکتابخانه های مرکزی واحدهای  دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی – سال۱۳۸۷…..۵۵

جدول ۴-۱۵- توزیع فراوانی منابع الکترونیکی موجود درهریک از کتابخانه های مرکزی دانشگاهی منطقه ۵دانشگاه آزاد اسلامی-۱۳۸۷……۵۸

جدول ۴-۱۶- توزیع فراوانی کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج برحسب  اتصال به اینترنت ……۶۱

جدول۴-۱۷- توزیع فراوانی کتابخانه های مرکزی دارای وب سایت در واحدهای دانشگاهی منطقه پنج …..۶۱

جدول ۴-۱۸- توزیع فراوانی مکانیزه شدن بخشهای مختلف کتابخانه های مرکزی دانشگاهی منطقه پنج……۶۲

جدول ۴-۱۹- توزیع فراوانی استفاده از نرم افزارهای کتابخانه ای در کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج ………..۶۵

جدول ۴-۲۰- توزیع فراوانی استفاده از بخشهای مختلف نرم افزار های کتابخانه ای در کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج ….۶۶

جدول ۴-۲۱- توزیع فراوانی ابزار بازیابی اطلاعات در کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج……۶۸

جدول ۴-۲۲- توزیع فراوانی بازیابی رایانه ای اطلاعات کتابشناختی منابع  در کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج ….۶۹

جدول ۴-۲۳- توزیع فراوانی میزان ارائه خدمات نمایه سازی و چکیده نویسی در کتابخانه های مرکزی واحدهای  دانشگاهی منطقه پنج….۷۰

جدول۴-۲۴- توزیع فراوانی خدمات برق رسانی متناسب (عدم قطع برق ) درهریک از  کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج  ..۷۱

جدول ۴-۲۵- توزیع فراوانی میزان استفاده از خدمات کامپیوتری نظیر شبکه ، اینترنت و نرم افزار در هریک از  کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج  ….۷۲

جدول ۴-۲۶- توزیع فراوانی میزان استفاده ازپست الکترونیک (E-mail) درفعالیت ها و خدمات هریک ازکتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج…….۷۳

جدول۴-۲۷- توزیع فراوانی تامین منابع مالی مورد نیاز برای خرید تجهیزات کامپیوتری و سایر خدمات کامپیوتری…..۷۴

جدول۴-۲۸- توزیع فراوانی میزان بودجه مصرفی برای استخدام و به کارگیری متخصصان IT در هریک از کتابخانه های مرکزی  دانشگاهی منطقه پنچ…… ۷۵

جدول ۴-۲۹- توزیع فراوانی میزان حمایت مالی دانشگاه برای تهیه نرم افزار و سخت افزار کتابخانه در کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج در زمینه فناوری اطلاعات…..۷۶

جدول ۴-۳۰- توزیع فراوانی داشتن تنخواه در کتابخانه های دانشگاهی منطقه پنج…. ۷۷

جدول ۴-۳۱- توزیع فراوانی افزایش  بودجه سالیانه کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج …… ۷۸

جدول ۴-۳۲- توزیع فراوانی وجود بخش های مختلف کتابخانه در ساختار کتابخانه های مرکزی  واحدهای دانشگاهی منطقه پنج……. ۷۹

جدول ۴-۳۳- توزیع فراوانی ارتباط کتابخانه های واحدهای دانشگاهی درزمینه فناوری اطلاعات با سایر مراکز دانشگاهی…..۸۰

جدول ۴-۳۴- توزیع فراوانی کنترل و نظارت واحدهای دانشگاهی برعملکرد فناوری اطلاعات در کتابخانه های مرکزی واحدهای  دانشگاهی منطقه پنج ……  ۸۱

جدول ۴-۳۵- توزیع فراوانی حمایت واحدهای دانشگاهی از تغییرات لازم در زمینه فناوری اطلاعات در کتابخانه های مرکزی واحدهای  دانشگاهی منطقه پنج  ……۸۱

جدول ۴-۳۶- توزیع فراوانی کتابخانه ها برحسب دارا بودن ساختار سازمانی متناسب و هماهنگ با اهداف و وظایف خود در واحدهای  دانشگاهی منطقه پنج …..۸۲

جدول ۴-۳۷- توزیع فراوانی برحسب دارا بودن چارت  سازمانی در کتابخانه های  واحدهای  دانشگاهی منطقه پنج  … ۸۲

جدول ۴-۳۸- توزیع فراوانی  وجود کمیته مشورتی یا شورای هماهنگی در  کتابخانه های مرکزی هریک از واحدهای دانشگاهی منطقه پنج …….۸۳

جدول ۴-۳۹- توزیع فراوانی برحسب میزان نظارت واحد دانشگاهی بر انجام امور مربوط به تامین نیروی انسانی و استخدام کارکنان در هریک از کتابخانه های مرکزی ….۸۴

جدول ۴-۴۰- توزیع فراوانی دیدگاه مثبت و پذیرای  مدیران کتابخانه های واحدهای دانشگاهی منطقه پنج نسبت به کاربرد فناوری اطلاعات در کتابخانه ها …. ۸۵

جدول ۴-۴۱- توزیع فراوانی دیدگاه  مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج  در رابطه با تاثیر عدم آشنایی کارکنان کتابخانه به زبان انگلیسی در عدم دسترسی به تازه ترین اطلاعات منتشر شده در جهان ……۸۶

جدول۴-۴۲- توزیع فراوانی  تاثیر نگرش مثبت  مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه ۵ نسبت به فناوری اطلاعات بر خودکارسازی کتابخانه…..۸۷

جدول ۴-۴۳- توزیع فراوانی دیدگاه  مدیران کتابخانه های مرکزی  واحدهای دانشگاهی منطقه پنج نسبت به نظام آموزشی موجود در دانشگاه…. ۸۸

جدول ۴-۴۴- توزیع فراوانی دیدگاه  مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج درمورد مثبت بودن  نگرش کاربران کتابخانه در رابطه با بکارگیری فناوری اطلاعات درکتابخانه…… ۸۹

جدول ۴-۴۵- توزیع فراوانی  دیدگاه مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج درباره  تاثیر وجود انجمنی تخصصی کتابداری بربهره گیری از فناوری اطلاعات درکتابخانه…….۹۰

جدول۴ -۴۶- توزیع فراوانی دیدگاه  مدیران کتابخانه های مرکزی  واحدهای دانشگاهی منطقه پنج  درباره تاثیر ترس از ورود  فناوری های  اطلاعات نوین به کتابخانه  بربهره گیری از فناوری اطلاعات درکتابخانه ها … ۹۱

جدول ۴-۴۷- توزیع فراوانی دیدگاه  مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج نسبت به میزان اعتمادشان به سیستمهای کامپیوتری ..۹۲

جدول ۴-۴۸- توزیع فراوانی دیدگاه  مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج نسبت به کاربرد فناوری اطلاعات در کتابخانه ها و برآورده کردن انتظارات آنها….۹۳

جدول ۴-۴۹- توزیع فراوانی دیدگاه  مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج در رابطه با ضرورت کسب مهارتهای جدید در زمینه فناوری اطلاعات برای کتابداران ….. ۹۴

جدول ۴-۵۰- توزیع فراوانی دیدگاه مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج در رابطه با میزان مهیا بودن عوامل فرهنگی و مدیریتی فناوری اطلاعات در کتابخانه ها…..۹۵

جدول ۴-۵۱- توزیع فراوانی دیدگاه مدیران کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج در مورد موانع بهره گیری از فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی …….۹۶

 

فهرست نمودارها

نمودار………..صفحه

نمودار۴-۱- توزیع درصد تحصیلات نیروی انسانی شاغل در کل کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی– سال۱۳۸۷…….۴۴

نمودار۴-۲- توزیع فراوانی امکانات سخت افزاری موجود در کل کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی- سال ۱۳۸۷ …..۵۴

نمودار۴-۳- توزیع درصد امکانات نرم افزاری موجود در کل کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی- سال ۱۳۸۷……۵۷

نمودار۴-۴- توزیع درصد منابع الکترونیکی موجود درکل کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی- سال ۱۳۸۷……. ۶۰

نمودار۴-۵- توزیع درصد مکانیزه شدن بخشهای مختلف کتابخانه های مرکزی واحدهای دانشگاهی منطقه پنج دانشگاه آزاد اسلامی-۱۳۸۷……. ۶۴

منابع فارسی

۱٫ آذرنگ، عبدالحسین( ۱۳۷۰)، اطلاعات و ارتباطات. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، تهران.

۲٫ آذرنگ، عبدالحسین (۱۳۸۱)، کتابخانه های ما و مسئله تکنولوژی اطلاعاتی  . www.SRLst.com

3. حکیمی، ‌رضا( ۱۳۷۵)، تعیین میزان استفاده از تکنولوژی اطلاعات موجود در کتابخانه های مرکزی دانشگاهی شهر زاهدان در امر آموزش و پژوهش. پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه تربیت مدرس ، تهران.ص۵۲

۴٫  داورپناه، محمدرضا(۱۳۷۸)، ” برنامه ریزی زیرساخت تکنولوژی اطلاعات در کشورهای در حال توسعه ” ، کتابداری و اطلاع رسانی،جلد ۲، شماره سوم .

۵٫ داورپناه، محمدرضا (۱۳۸۱).” موانع زیرساختی بهره گیری از فناوری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی ایران “، فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی ،‌سال پنجم ، شماره ۲٫

۶٫ داورپناه، محمدرضا(۱۳۸۴)، اطلاعات و جامع.  دبیزش، تهران.ص۱۱۸- ۱۲۱

 

دانلود